توضیح فصلنامه‌ی راوی: از آنجا که مسئولان شهرستان در حاشیه‌ی برگزاری یادواره‌ی شهدای کازرون قصد انتشار کتابی با عنوان «هزار و صد شهید کازرون» را دارند، لذا موضوع این شماره را به این مهم اختصاص دادیم. در ادامه نظر چهارتن از نویسندگان شهرستان [محمد عارف، مهدی تقی‌نژاد، رضاصنعتی و موسی مطهری‌زاده] را پیرامون این موضوع به حضورتان تقدیم می‌کنیم.

آیا تا کنون کتاب هایی که جهت یادواره های کازرون و با مناطق و بخش های آن منتشر شده اند را مشاهده کرده‌اید؟ سطح و نوع این کتاب ها را در چه حدی ارزیابی می کنید؟ نقاط قوت و ضعف آن‌ها در چه می‌دانید؟

با تشکر از نشریه‌ی راوی و اقدام ارزشمند آنها در معرفی فرهنگ پایداری کازرون.

بله! بعضی از کتاب‌های مربوط به یادواره‌های شهدای شهرستان را دیده‌ام. برای برخی از این کتاب‌ها هم زحمات قابل تقدیری کشیده شده است. برای بعضی هم هزینه‌های قابل توجهی شده است. اصل انتشار کتاب‌هایی درباره‌‌ی شهدا کار ارزشمندی است و در حفظ و زنده نگه داشتن یاد شهدا و نیز دلگرمی خانواده‌‌های آنها مؤثر است اما به نظر می‌رسد در نگارش این کتاب‌های غالباً از اطلاعات موجود مربوط به شهدا استفاده شده و در انتشار آنها کم‌تر کار تحقیقی و نوآوری صورت گرفته است.

 به نظر شما این کتاب ـ کتاب 1100 شهید کازرون ـ چه خصوصیت‌هایی باید داشته باشد؟

 البته تعداد شهدای کازرون حدود 1100 نفر است اما اینکه این‌ کتاب چه خصوصیاتی باید داشته باشد، بستگی به هدفی دارد که برای انتشار آن تعریف می‌شود.

یک وقت قرار است اطلاعاتی کلی از تمام شهدای شهرستان در اختیار خوانندگان کازرونی و غیرکازرونی این کتاب قرار گیرد و از این طریق به معرفی اجمالی شهدای کازرون پرداخته شود. این البته یک هدف ارزشمند و مقدس است.

اما یک وقت هدف از انتشار این کتاب معرفی تفصیلی و بیان برجستگی‌های شخصیتی شهدای شهرستان است. به نظر بنده اهمیت هدف دوم به مراتب بیش از هدف اول است.

اینجا تنها این مسأله مطرح است که کتاب مذکور قرار است در چه بازه‌ی زمانی ارائه شده و در دسترس خوانندگان قرار گیرد؟ اگر قرار باشد این کتاب در یک بازه‌ی زمانی کوتاه (مثلاً یک تا دو سال) تهیه شود؛ همان بهتر که هدف اول دنبال شود. چرا که هدف دوم فرصت و زمان قابل توجهی را می‌طلبد تا گروهی عاشق و پی‌گیری آن‌را به سرانجام برسانند. در هدف دوم همان کاری که توسط شما در طرح نائبان شهدا دنبال می‌شود (یعنی جمع‌آوری تمام اسناد مربوط به هر شهید و ثبت خاطرات خانواده، آشنایان و همرزمان وی) و نیز نگارش آنها با قلمی جذاب؛ لازم و ضروری است. معلوم است که انجام این کار به سال‌ها وقت و پشتیبانی همگان نیاز دارد.

اما هدف اول نیز هدفی ارزشمند و مقدس است. مثلاً می‌توان بر اساس این هدف در این کتاب برای هر شهید یک صفحه‌ی رنگی همراه با بهترین عکس وی در نظر گرفت. آنگاه در این یک صفحه اطلاعات کلی مربوط به آن شهید از قبیل نام و نام خانوادگی، نام پدر، نام و نام خانوادگی مادر، تاریخ و محل تولد، میزان تحصیلات، شغل، تاریخ و محل شهادت، نوع شهادت، عملیاتی که در آن به شهادت رسیده، محل دفن و... را همراه با بهترین جمله از وصیت‌نامه‌ی وی و خلاصه‌ای جذاب، کوتاه و اثرگذار از زندگانی‌اش منتشر کرد.

به این ترتیب یک کتاب با بیش از 1000 صفحه منتشر خواهد شد. ترتیب ذکر نام شهدای کازرون در این کتاب نیز می‌تواند بر اساس تاریخ شهادت و یا بر اساس حروف الفبا باشد. حتی می‌توان این کتاب را اندکس‌دار کرد. و در صفحات پایانی کتاب بر اساس اطلاعات ارائه شده آمار جالبی از شهدای کازرون (مثل میانگین سنی، میانگین تحصیلی، تعداد شهدای هر شهر یا روستا، تعداد شهدای هر صنف، تعداد شهدای هر عملیات، تعداد شهدای هر سال و...) را در اختیار خوانندگان قرار داد.

نکته‌ی دیگری که در این رابطه به ذهن من می‌رسد آن است که شهدایی که نام آنها در این کتاب منتشر می‌شود حتماً می‌بایست کازرونی باشند. این نکته را از این جهت می‌گویم که یکی از عواملی که نام یک شهید را در لیست شهدای آن شهرستان قرار می‌دهد، محل زندگیِ خانواده‌ی آن شهید است. یعنی ممکن است شهیدی اصالتاً کازرونی باشد اما خانواده‌ی او به شهری غیر از کازرونی نقل مکان کرده باشند که این مسأله باعث می‌شود تا بنیاد شهید نیز پرونده‌ی آن شهید را به شهرستانی که خانواده‌ی او منتقل شده؛ ارجاع دهد. همچنین شهدایی هم هستند که اصالتاً اهل شهرستان دیگری هستند اما به واسطه‌ی اقامت خانواده‌ی آنها در کازرون پرونده‌ی آن شهید به کازرون منتقل شده و جزو شهدای کازرون محسوب می‌شوند.

آیا تدوین یک کتاب برای کل شهدای کازرون با وجود شهدای شاخص و البته گمنام کفایت می کند؟

به نظر بنده انتشار یک کتاب برای هدف اول کافی‌است (البته می‌توان آنرا در یک تا سه جلد ارائه داد) اما برای رسیدن به هدف دوم گاهی یک کتاب را فقط باید به یک شهید اختصاص داد.

آیا خود با توجه به حوزه فعالیتتان، تا کنون اقدامی در این زمینه انجام داده‌اید؟

با همکاری جمعی از دوستان در سال 1387 «سایت جامع کازرون نما» را برای شهرستان راه‌اندازی کردیم که قسمتی از این سایت، به معرفی شخصیت‌های شهرستان و از جمله شهدای کازرون اختصاص یافته است. در این قسمت اسامی تمام شهدای کازرون بر اساس حروف الفبا در دسترس بازدیدکنندگان می‌باشد و اطلاعات مربوط به هر شهید نیز در حال تکمیل است.

همچنین چون در حال نگارش کتابی درباره‌ی «انقلاب اسلامی در کازرون» هستم. بخشی از این کتاب به شهدای انقلاب اختصاص یافته است.

به نظر شما تدوین این کتاب باید چگونه باشد و چه مسیری را طی کند و در واقع چه کسانی در این ارتباط به ارایه راه کار و نقشه راه بپردازند؟

به نظر بنده برای نگارش این کتاب‌ها به همکاری‌ بنیاد شهید، خانواده‌‌های شهدا، دوستان و هم‌رزمان آنها، نویسندگان شهرستان، هنرمندانی زبده و مهم‌تر از همه جوانانی پرانگیزه که موتور محرکه‌ی این کار باشند، نیاز است.

طرح ایده آل شما جهت نگارش این کتاب چیست؟

در لابلای پاسخ به پرسش‌های قبل به این پرسش پاسخ داده شد.

آیا از سوی برگزار کنندگان ابن کنگره، در زمینه تالیف کتاب جهت مشورت و با تدوین کتاب با شما تماس برقرار شده است با خیر؟ اگر نه، می دانید که با چه کسی در این زمینه صحبت شده است؟

خیر

در انتها آیا در صورت سپرده شدن این مهم به شما، در قبال انجام آن توقع خاصی از دست اندرکاران برگزاری یادواره دارید؟

بنده در حال حاضر مشغول نگارش کتابی درباره‌ی «انقلاب اسلامی در کازرون» هستم و فرصتی برای قبول مسئولیت در کاری جدید ندارم اما این آمادگی را دارم که پیشنهادات خود را در اختیار مسئولان مربوطه قرار دهم.

در پایان تذکر این نکته را لازم می‌دانم که انجام این کار می‌بایست برایند یک کار جمعی باشد و مسئولان شهرستان نیز وظیفه دارند تمام حمایت‌های مادی و معنوی لازم را از این جمع به عمل آورند.