توضیح: متن حاضر مصاحبه‌ی ماهنامه نسیم بیداری با اینجانب درباره‌ی مشروعیت، حکومت و جمهوریت از نگاه آیت الله مصباح است. متأسفانه علی‌رغم تعهدی که داده شده بود، بخش‌هایی از این مصاحبه نیز در هفته نامه‌ی مذکور سانسور شده است. شما را به مطالعه متن کامل این مصاحبه دعوت می‌کنم. مواردی که حذف شده است را با رنگ آبی مشخص کرده ام.
رأی و نظر مردم چه جایگاهی در اندیشه سیاسی آیت الله مصباح دارد؟
آیت‌الله مصباح معتقد است که بدون رأی، همراهی و نظر مردم امکان تحقق حکومت اسلامی وجود ندارد. به عبارت دیگر، در زمان غیبت امام معصوم (عج) تنها فقیهی امکان حکومت دارد که علاوه بر برخورداری از ویژگی‌هایی که تحت عنوان نصب عام الهی فقها لحاظ شده است از مقبولیت مردمی و همراهی اکثریت افراد جامعه نیز برخوردار باشد.
تشکیل حکومت اسلامی از منظر مصباح یزدی منوط به خواست عمومی مردم جامعه است یا اگر فردی بتواند با قوه قاهره زمام امور یک جامعه را در اختیار بگیرد نیز بر او واجب است که این کار را انجام دهد و حکومت اسلامی برپا کند؟
آیت‌الله مصباح در موضوع تشکیل حکومت اسلامی و مبنای مشروعیت آن هیچ تفاوتی میان حکومت امام معصوم (ع) و فقیه جامع الشرایط، قائل نیست. تنها تفاوت آنها در این است که ائمه‌ی معصومین (ع) به «نصب خاص» مشخص شده‌اند. یعنی در مورد ائمه، افراد مشخصی از جانب خداوند متعال به عنوان ولی مردم معرفی شده‌اند. اما در مورد حاکمیت فقها تنها یک «نصب عام» وجود دارد و از شخص خاصی به عنوان حاکم نام برده نشدهاست؛ لذا از میان فقها، هر که از همراهی اکثریت مردم برخوردار شد او حاکم خواهد بود. به هر حال همچنان که امام علی(ع) و دیگر ائمه(ع) برای تشکیل حکومت متوسل به قوه‌ی قاهره نشدند، فقیه جامع الشرایط نیز نمی‌تواند با زور تشکیل حکومت بدهد. البته مبارزه فکری و سیاسی برای همراه کردن اکثریت مردم با حاکمیت الهی ولو اینکه همراه با خطرات جانی برای خود و یا دیگران باشد، را نمی‌توان توسل به قوه‌ی قاهره دانست. همچنان که در مقاطعی از تاریخ ائمه (ع) و یا در قیام امام خمینی (ره) شاهد این نوع اقدامات بودیم.
گروه کتاب تبیان - محمد بیگدلی: 
